ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΘΥΜΩΝΟΥΝ !

Όπως όλοι οι άνθρωποι θυμώνουν, το ίδιο συμβαίνει στα παιδιά. Ο θυμός είναι ένα έντονο συναίσθημα, αλλά απολύτως φυσιολογικό. Όλα τα συναισθήματα είναι ανθρώπινα αλλά και χρήσιμα. Πρόκειται για την άμυνα ενάντια σε βαθύτερα συναισθήματα όπως ο φόβος, η απογοήτευση, η ζήλια και ο πόνος. Όταν αυτά τα συναισθήματα γίνονται πολύ έντονα και συσσωρεύονται μέσα μας, τότε θυμώνουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από τον υπερβολικό πόνο. Το ιδανικό θα ήταν, τα συναισθήματα να εκφράζονται και να μην καταπιέζονται, ώστε να αποφεύγονται οι εκρήξεις θυμού. Ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό ενώ είναι μια καλή ευκαιρία για την απενοχοποίηση του έντονου αυτού συναισθήματος.

 Οι γονείς πολλές φορές νομίζουν ότι το παιδί τους θυμώνει χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος. Κι όμως αυτό είναι μεγάλο λάθος. Το παιδί θυμώνει, επειδή υπάρχει κάποιος λόγος τον οποίο πρέπει να μάθετε, για να το βοηθήσετε να τον διαχειριστεί.

 Όταν τα παιδιά μεγαλώσουν σε ένα σπίτι όπου ο θυμός αντιμετωπίζεται με υγιή τρόπο, τότε μαθαίνουν να χειρίζονται και το δικό τους θυμό πιο εποικοδομητικά. Άλλωστε στα μάτια των παιδιών οι γονείς είναι το καλύτερο παράδειγμα ! Ο θυμός λοιπόν, παρόλο που φοβίζει μικρούς και μεγάλους, είναι μια καλή ευκαιρία για σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών εάν οι γονείς τον αξιοποιήσουν σωστά.

Υγιής αντιμετώπιση θυμού σημαίνει:

•       Έλεγχος επιθετικών συμπεριφορών. Μέχρι το νηπιαγωγείο τα παιδιά πρέπει να μπορούν να ελέγχουν την αύξηση της αδρεναλίνης και άλλων χημικών στο σώμα τους όταν θυμώνουν, έτσι ώστε να ηρεμούν από μόνοι τους και να μην ενοχλούν κανέναν όταν αναστατώνονται για οποιοδήποτε λόγο. Αποδεχτείτε το θυμό του παιδιού σας και παραμείνετε ήρεμοι. Αυτό βελτιώνει τις συναισθηματικές δεξιότητες του παιδιού, μαθαίνοντας το να ηρεμεί και να μην κάνει κακό σε κανέναν.

•       Αναγνώριση των συναισθημάτων που βρίσκονται κάτω από το θυμό. Μόλις το παιδί βιώσει τη θλίψη για το σπασμένο παιχνίδι, την ντροπή όταν δεν ήξερε την απάντηση στην τάξη ή τον φόβο όταν ο συμμαθητής του τον απείλησε, τότε μπορεί να προχωρήσει μπροστά. Δεν χρειάζεται πλέον το θυμό για να υπερασπιστεί αυτά τα συναισθήματα, κι έτσι ο θυμός εξατμίζεται. Σε αντίθεση, εάν δεν βοηθήσετε τα παιδιά σας να βρουν την πραγματική πηγή του θυμού τους, τότε θα συνεχίσουν να χάνουν τη ψυχραιμία τους χωρίς να λύνουν το βαθύτερο πρόβλημα.

•       Εποικοδομητική επίλυση προβλημάτων. Στόχος είναι το παιδί σας να χρησιμοποιήσει το θυμό έτσι ώστε να κάνει τις αλλαγές που χρειάζεται για να μην επαναληφθεί ξανά αυτό που τον θυμώνει. Αυτό μπορεί να σημαίνει μετακίνηση των παιχνιδιών μακριά από τον μικρό του αδερφό, ή γονική υποστήριξη για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού από το συμμαθητή του.

Διαχείριση Θυμού:

•        Να θυμάστε ότι όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά. Μόνο οι πράξεις πρέπει να περιορίζονται.

•        Βάλτε όρια. Επιτρέποντας το συναίσθημα δεν σημαίνει πως επιτρέπονται και οι καταστροφικές πράξεις. Τα παιδιά δεν πρέπει ποτέ να κτυπούν άλλους ανθρώπους, ούτε καν τους γονείς τους.. Μπορείτε να πείτε στο παιδί σας «Μπορείς να είσαι όσο θυμωμένος θέλεις όμως δεν μπορείς να κτυπάς». Μην αφήσετε το παιδί σας να σπάσει πράγματα πάνω στο θυμό του. Αυτό θα το κάνει να αισθάνεται τύψεις.

•       Παραμείνετε ήρεμοι. Φωνάζοντας σε ένα θυμωμένο παιδί ενισχύεται αυτό που ήδη νιώθει και κάνετε τα πράγματα χειρότερα. Η δουλειά σας είναι να επαναφέρετε την ηρεμία γιατί μόνο έτσι τα παιδιά μπορούν να μάθουν και να καταλάβουν πώς να γίνουν καλύτερα. 

•       Δώστε τρόπους στο παιδί σας για να διαχειριστεί το θυμό του εκείνη τη στιγμή. Μπορείτε να προτείνετε στο παιδί σας όταν είναι θυμωμένο να κτυπήσει για λίγο κάποιο μαξιλάρι. Εάν είναι λίγο μεγαλύτερο το παιδί σας, μπορείτε να του προτείνετε να ζωγραφίσει ή να γράψει πάνω στο χαρτί γιατί είναι θυμωμένο και μετά να το σκίσει σε μικρά κομματάκια.

•       Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει συναισθηματική νοημοσύνη. Τα παιδιά που αισθάνονται άνετα με τα συναισθήματα τους χειρίζονται το θυμό τους πιο εποικοδομητικά. Μάθετε και δείξτε στα παιδιά σας να μη φοβούνται τα συναισθήματά τους, όποια και αν είναι αυτά.

•       Αποφύγετε την βία, σωματική και λεκτική. Μην απαντάτε στον θυμό με θυμό. Αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και ουσιαστικά νομιμοποιείτε την επικράτηση του θυμού.

     •     Χρησιμοποιείστε το “time out”. Στείλτε το παιδί σας σε ένα μέρος που δε θα λαμβάνει  προσοχή από άλλα άτομα (π.χ. σε μια καρέκλα στραμμένο προς τον τοίχο), και  εφαρμόστε κάποια μορφή «τιμωρίας» ανά ηλικιακό έτος. Δηλαδή: σε ένα παιδί 10 ετών το βάζουμε τιμωρία για 10 λεπτά , σε ένα 5 ετών για 5 λεπτά.

Νέλλη Κοκκινάκου-Ψυχολόγος